Guayusa – co to takiego? Właściwości, użycie, zalety stosowania

Guayusa to jedna z najciekawszych rodzajów napojów ziołowych na świecie. Ta herbata zawiera wystarczające stężenie kofeiny, by pobudzić organizm do lepszej pracy. Napar jest szczególnie popularny w Ameryce Południowej, skąd zresztą pochodzi. Dla mieszkańców Ekwadoru, guayusa jest świętą rośliną o wyjątkowym znaczeniu. Niniejszy artykuł skupia się przede wszystkim na pochodzeniu guayusy, jej właściwościach, sposobie użycia, a także zaletom stosowania.

Skąd właściwie wzięła się guayusa?

Oryginalna guyausa pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie do dziś uważa się ją za świętą roślinę. Jej nazwa botaniczna brzmi Ilex guayusa i jest to w praktyce rodzaj ostrokrzewu. W Ekwadorze można spotkać się z tą rośliną zwykle na małych, rodzinnych plantacjach. Na pierwszy rzut oka liście przypominają pokrojem herbatę chińską (Camellia sinensis), choć ich obwód jest nieco mniej postrzępiony.

Choć cywilizacja Zachodu odkryła guayusę stosunkowo niedawno, tubylcze plemiona Amazonii rozsmakowywały się w tej roślinie od stuleci. Dawniej korzystali z niej przede wszystkim, by zwiększać swoją czujność i koncentrację. Miało to szczególne zastosowanie podczas pracy, która wymagała bardziej wytężonego działania. Napój na bazie liści krzewu wykazywał również właściwości pobudzające. Przez to spotkać się można z określeniem „nocnego stróża”, gdyż picie guayusy nie pozwalało zasnąć do późnych godzin nocnych.

Dziś liście tej niezwykłej południowoamerykańskiej herbaty sprzedaje się głównie ze względu na zawartość kofeiny. Ze względu na wspomaganie przepływu energii w organizmie ludzkim, guayusa może stanowić atrakcyjny zamiennik dla kawy i napojów energetycznych. W odróżnieniu od wymienionych źródeł kofeiny, napar z guayusy uwalnia energię nieco wolniej. Dzięki temu nie powoduje jednocześnie nagłego spadku mocy, co może mieć miejsce po spożyciu kawy lub energetyków.

Jak smakuje napój na bazie guayusy? Przede wszystkim, aby przygotować napar, korzysta się z suszonych i pokruszonych liści. Smak napoju jest naturalnie delikatny, pozbawiony goryczy, pełen ziemistego posmaku z lekko słodkim finiszem.

Guayusa właściwości – czy spożywanie herbaty jest zdrowe?

Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na składniki odżywcze, jakie zawierają w sobie liście guayusy. Skład mikroelementów może bowiem przyczyniać się do szeregu pozytywnych właściwości, które wynikają ze spożycia naparu. Mowa to przede wszystkim o wysokim stężeniu antyoksydantów, witamin i aminokwasów. Co więcej, nie należy zapominać również o obecności teobrominy, która jest również istotnym składnikiem ziaren kakaowca. Ten organiczny związek chemiczny rzekomo odpowiada za poprawę naszego nastawienia oraz humoru.

Oczywiście warto jeszcze raz podkreślić, że guayusa zawiera w sobie kofeinę. Ten alkaloid purynowy z grupy metyloamin cenimy sobie za jego właściwości pobudzające. Kofeina uwalnia się w organizmie, dostarczając jednocześnie energii. Najczęściej kojarzymy ją z ziarnami kawy, jednak okazuje się, że również inne rośliny potrafią ją produkować. Co ciekawe, kofeina kofeinie nie równa, ponieważ różne jej rodzaje inaczej rozkładają się w organizmie. Im wolniej uwalniana jest energia, tym lepiej, gdyż zmniejsza się ryzyko gwałtownego jej spadku.

Dlatego też, lepiej unikać napojów zawierających syntetyczną wersję kofeiny i zbyt duże jej stężenie. Guayusa, podobnie jak japońska matcha, nie powoduje nagłego wzrostu energii. W zamian, robi to stopniowo, dzięki czemu można dłużej cieszyć się z zalet spożycia kofeiny. Dzięki temu można stwierdzić, że roślina ta należy do zdrowych alternatyw dla „małej czarnej”.

Guayusa a prawdopodobne zalety prozdrowotne spożywania

Obecność takich mikroskładników, jak przeciwutleniacze, aminokwasy czy teobromina, przyczynia się do zwiększonego zainteresowania guayusą. Na świecie prowadzi się badania, z których wynika, że regularne jej picie przyczynia się do zmniejszenia ryzyka zachorowalności na cukrzycę, a także chorób serca. Stężenie kofeiny wiąże się z kolei z możliwością wsparcia utraty tkanki tłuszczowej, co przydaje się użytkownikom w kontekście odchudzania.

W świecie naukowym brakuje wciąż rzetelnych badań na temat guayusy, aby móc zdefiniować jej konkretne zalety prozdrowotne. Niektóre z dostępnych artykułów opierają się raczej na historii użycia tej świętej rośliny. Dlatego postaramy się przedstawić potencjalne zalety, które pojawiają się w różnych przekazach i informacjach o guayusie.

Podwyższona koncentracja i uwaga

W związku z obecnością kofeiny w liściach guayusy można mówić o skutkach pobudzających napoju. Badania porównały guayusę do innych roślin zawierających kofeinę, z których wynika, że filiżanka tego naparu zawiera podobną ilość alkaloidu, co filiżanka kawy. Jednak w porównaniu z innymi rodzajami napojów zawierających kofeinę uważa się, że guayusa zapewnia czujność umysłową bez negatywnych skutków ubocznych, takich jak drżenie lub nagły spadek energii.

Opóźnienie procesów starzenia komórek

Guayusa zawiera antyoksydanty, czyli przeciwutleniacze, które pozytywnie wpływają na hamowanie procesów starzenia się komórek. Dzięki antyoksydantom opóźnia się utlenianie komórek w całym ciele, które prowadzić może do wielu groźnych schorzeń. Naukowcy spekulują, jakoby przeciwutleniacze zapewniały ochronę przed nowotworami, cukrzycą, otyłością, chorobami serca czy infekcjami bakteryjnymi. Badania pod tym kątem są jednakże wciąż prowadzone, więc w 100% nie można powiązać antyoksydantów z ich rzekomymi zaletami.

Wsparcie odchudzania i spalania tkanki tłuszczowej

Guayusa może mieć również pozytywny wpływ na osoby, które starają się zrzucić nieco zbędnych kilogramów. Wynika to z obecności kofeiny, o której już wcześniej wspomnieliśmy. Jej wysokie stężenie doprowadza do podwyższonego tętna oraz reakcji termogenicznej. Dzięki temu zwiększa się szansa na szybsze „wytapianie” tkanki tłuszczowej. Kofeina często jest składnikiem suplementów diety na odchudzanie, ale po co łykać tabletki, skoro można skorzystać z naturalnych jej źródeł?

W jaki sposób przygotować herbatę guayusa?

Herbata guayusa jest niezwykłe łatwa w przygotowaniu, co sprawia, że jej popularność na Zachodzie stale rośnie. Napój ten sprawdza się idealnie na ciepło, choć można również serwować go w wersji schłodzonej. Południowoamerykańskie ice tea brzmi całkiem nieźle.

Warto podkreślić, że ze względu na wysoką zawartość kofeiny, guayusy lepiej nie spożywać przed snem. Może bowiem powodować problemy z zasypianiem, które wynikają z uczucia pobudzenia do działania.

Jak zaparzyć odżywczą guayusę krok po kroku:

1. Wsyp 1 łyżeczkę (około 2 gramy) suszu z liści bezpośrednio do kubka. Możesz też skorzystać z sitka do zaparzania herbaty, jeżeli nie chcesz mieć herbacianych fusów na dnie naczynia.
2. Wlej około 200-250 ml wrzącej wody.
3. Zaparzaj napój od 5 do 7 minut, aż napar osiągnie pożądaną intensywność smaku i mocy.
4. Na koniec wyjmij sitko lub przecedź napój, jeśli chcesz pozbyć się fusów z liści.

Tradycyjnie, szamani amazońscy odprawiają ceremonię parzenia herbaty, której towarzyszy muzyka ludowa. Wykorzystują do tego bambusowy flet o nazwie kena, a także skórzane bębny. Rytualne pieśni towarzyszą rytuałowi przygotowania naparu z samego rana, gdyż tradycja nakazuje spożywanie guayusy o wschodzie słońca. W międzyczasie, szamani dokonują interpretacji snów z poprzedniej nocy, przekazując swoje rekomendacje na temat życia w lokalnej społeczności.