Reklama podprogowa jako forma manipulowania społeczeństwem

Reklama podprogowa, znana również jako subliminalna, to forma reklamy, która jest skierowana do naszego podświadomego umysłu, który jest bardziej podatny na sugestie i wpływy. Zwykle jest to ukryta informacja lub obraz, który jest wyświetlany w sposób, który jest poniżej progu naszej świadomości, tak abyśmy nie byli w stanie go dostrzec bezpośrednio. Reklama podprogowa była wykorzystywana przez marketerów i reklamodawców od wielu lat, a jej skuteczność jest nadal kwestią dyskusyjną. W tym artykule przyjrzymy się temu, co to jest reklama podprogowa, jak działa i jakie są jej zalety i wady.

Kilka słów o reklamie podprogowej

Teorie spiskowe dotyczące reklamy podprogowej istnieją co najmniej od lat pięćdziesiątych XX wieku, kiedy Vince Packard opublikował swoją książkę The Hidden Persuaders. W książce opublikowanej w 1957 roku Packard opisał taktykę stosowaną przez reklamodawców do manipulowania konsumentami w celu kupowania rzeczy, których niekoniecznie potrzebują. Packard nie tylko omówił sposób, w jaki reklamy wykorzystują techniki motywacyjne, badawcze i psychoanalityczne, ale także pisał o niebezpieczeństwach związanych z reklamą podprogową. Uważał, że ta forma manipulacji podważa wolność konsumentów, a nawet demokrację. Książka spędziła rok na liście bestsellerów New York Timesa. The Hidden Persuaders został wydany w tym samym roku, główne badanie reklamy podprogowej zwróciło uwagę całego kraju, kiedy badacz rynku James Vickery i Francis Thayer umieścili klatkę w filmie ze słowami jedz popcorn i pij coca colę.

Vickery powiedział, że ramka była wyświetlana na ekranie tylko przez kilka milisekund, za krótko, aby widz mógł to zauważyć, ale wystarczająco długo, aby ich mózg odebrał wiadomość. Vickery powiedział również, że wiadomość zwiększyła sprzedaż popcornu o ponad 57%, a sprzedaż coli o ponad 18%. Myślał, że jego badanie zostanie dobrze przyjęte i może nawet oznaczać koniec reklam.

Jednak się mylił.

Gdy rozeszły się wieści o badaniach Vickery’ego i The Hidden Persuaders, opinia publiczna zaczęła obawiać się mocy wiadomości podprogowych. Już w latach pięćdziesiątych amerykańska opinia publiczna miała do czynienia z paranoją wywołaną plotkami o UFO, teoriami prania mózgu i groźbą wojny nuklearnej.

Gdy pomysł został przedstawiony, opinia publiczna była w stanie najwyższej gotowości. Wielka Brytania zakazała reklamy podprogowej. W tym samym roku, w 1958, Federalna Komisja Łączności i Kongres zorganizowały demonstrację testu Vickery’s Eat Popcorn. Orzekły, że wiadomości podprogowe nie są nielegalne w Stanach Zjednoczonych. Jednak Feralna komisja łączności uważa tę praktykę za zwodniczą. Pięć lat po tym, jak upublicznił swoje odkrycia, Vickery przyznał, że sfałszował swoje badanie, aby wzbudzić zainteresowanie swoją firmą marketingową. Jednak w tym czasie reklamodawcy byli już zainteresowani badaniem możliwości reklamy podprogowej. W 1974 roku komisja łączności ogłosiła, że reklama podprogowa jest “sprzeczna z interesem publicznym”.

Podczas swojej kampanii prezydenckiej w 2000 roku George W. Bush został oskarżony o wykorzystywanie reklamy podprogowej w celu przekonania wyborców.

Podobno kampania Busha stworzyła reklamę, w której przez 30 milisekund pojawiało się słowo szczury, podczas gdy głos omawiał konkurenta Busha, wiceprezydenta Ala Gore’a. Kampania Busha zaprzeczyła tym oskarżeniom, ale wycofała reklamę z anteny. Niedawno niektórzy rozpowszechniali teorię, że reklamy podprogowe są wykorzystywane w treściach proszczepionkowych, aby wpłynąć na ludzi, aby otrzymali szczepionkę COVID-19. Teoretycy spiskowi, tacy jak Robert Malone, sugerowali, że opinia publiczna jest w jakiejś psychozie masowego tworzenia się i że środki ostrożności i szczepienia przeciwko COVID-19 są częścią strategii kontrolowania mas. To daje nam ciekawy obraz rzeczywistości i tego jak mogą nas kontrolować lub jak mocno mogą wpływać na to co myślimy i co chcemy kupić.

Jak działa reklama podprogowa w praktyce?

Reklama podprogowa może przybierać wiele form i jest stosowana w wielu dziedzinach, takich jak marketing, polityka i rozrywka. W marketingu reklama podprogowa może przybierać formę obrazów, dźwięków lub słów, które są wyświetlane lub odtwarzane w sposób, który jest poniżej progu naszej świadomości.

W polityce reklama podprogowa może być stosowana w celu wpłynięcia na nasze preferencje wyborcze i decyzje polityczne. Na przykład, politycy mogą stosować reklamę podprogową w swoich spotach wyborczych, aby wprowadzić w nas subtelne sugestie i wpływy, które mogą zmienić nasze postrzeganie kandydatów i ich platform politycznych.

W rozrywce reklama podprogowa jest stosowana w celu wprowadzenia subtelnych sugestii i wpływów, które mają na celu skłonić nas do zakupu produktów lub usług, które są powiązane z filmami, grami wideo, muzyką i innymi formami rozrywki.

Badania związane z reklamą podprogową

Na przykład w badaniu z 1993 roku badanym pokazano zdjęcia osoby wykonującej codzienną czynność. Badani, którym po obejrzeniu tych obrazów błysnęło negatywne słowo, zgłaszali, że myśleli o osobie w bardziej negatywny sposób. W 2002 roku naukowcy z Princeton University umieścili słowo spragniony w dwunastu klatkach odcinka Simpsonów, a następnie puszkę coli w kolejnych dwunastu klatkach. Później 27% słuchaczy zgłosiło większe pragnienie. W innym badaniu powtórzono nawet rzekomą sztuczkę Busha z kampanii szczurów i stwierdzono, że słowo to wydaje się negatywnie wpływać na postrzeganie kandydata przez badanych. W dziesięcioleciach po fałszywym badaniu Vickery’ego badacze w dużej mierze stwierdzili, że przekazy podprogowe i marketing są nieskuteczne. W 2006 roku psychologowie społeczni znaleźli sposób, aby udowodnić, że reklama podprogowa może być skuteczna, ale tylko wtedy, gdy badani byli już spragnieni, a reklamowany produkt był tym, którego znali i do pewnego stopnia lubili.

Brytyjscy naukowcy przeprowadzili eksperyment, w którym puszczali muzykę francuską lub niemiecką w sklepie z winami. Odkryli korelację między odtwarzaną muzyką a tym, co kupowali klienci. W dni, w których grała francuska muzyka, klienci kupowali więcej francuskiego wina. W dni, w których grała niemiecka muzyka, klienci kupowali więcej niemieckiego wina. Spośród wszystkich ankietowanych klientów tylko jeden powiedział, że muzyka ma na nich wpływ. Inny przykład pokazuje, że niektóre przedmioty, takie jak piloty i inna elektronika, są celowo cięższe. Ponieważ użytkownicy kojarzą wagę z jakością, nawet kształty mogą wpływać na odczucia klienta. W jednym z badań naukowcy odkryli, że konsumenci częściej kupowali majonez dietetyczny w butelce, która miała cieńszy kształt, w przeciwieństwie do butelki, która była bardziej okrągła.

Jakie są zagrożenia związane z reklamą podprogową?

Jednym z głównych zagrożeń związanych z reklamą podprogową jest to, że może ona prowadzić do manipulacji i wpływać na nasze decyzje i zachowania, nawet jeśli nie jesteśmy świadomi wpływu. To może prowadzić do sytuacji, w których podejmujemy decyzje, które nie są w pełni świadome i nie odpowiadają naszym rzeczywistym potrzebom i pragnieniom.

Zalety reklamy podprogowej

Jedną z głównych zalet reklamy podprogowej jest to, że może ona skutecznie wpłynąć na nasze zachowania i decyzje zakupowe, nawet jeśli nie jesteśmy świadomi wpływu. Reklama podprogowa może być również bardziej subtelna i mniej nachalna niż tradycyjna reklama, co może być bardziej skuteczne w przypadku niektórych grup docelowych.

Wady reklamy podprogowej

Jedną z głównych wad reklamy podprogowej jest to, że jest to manipulacja. Reklama podprogowa wykorzystuje naszą podświadomość i wpływa na nasze zachowania i decyzje, nawet jeśli nie jesteśmy świadomi wpływu. To może prowadzić do sytuacji, w których podejmujemy decyzje, które nie są w pełni świadome i nie odpowiadają naszym rzeczywistym potrzebom i pragnieniom.

Podsumowanie

Reklama podprogowa to kontrowersyjna forma reklamy, która jest skierowana do naszego podświadomego umysłu. Wprawdzie istnieją wątpliwości co do jej skuteczności, to jednak nadal stanowi zagrożenie dla naszej świadomości i wpływa na nasze decyzje i zachowania. Dlatego warto zwiększać naszą świadomość na temat reklamy podprogowej i uczyć się rozpoznawać jej subtelne wpływy.